ANALYSE VAN HET IDB-ULTIMATUM AAN SURINAME: RECHTER VERSUS BANK
| united news | Door: Redactie
De confrontatie tussen de Inter-Amerikaanse Ontwikkelingsbank (IDB) en de regering van Suriname in de kwestie rond de Van ‘t Hogerhuysstraat is een perfect voorbeeld van het complexe en vaak gespannen speelveld tussen internationale financieringsvoorwaarden en de soevereiniteit van een nationaal rechtssysteem. De brief van IDB-vertegenwoordiger Adriana La Valley aan minister Stephen Tsang, gedateerd 1 augustus 2025, maakt de posities van beide partijen onverbiddelijk duidelijk. De bank stelt de regering voor een onmogelijk dilemma: ofwel het respecteren van een bindend rechterlijk vonnis en het verliezen van cruciale projectfinanciering, ofwel het negeren van de nationale rechtsstaat om een internationale lening veilig te
De analyse van deze zaak leidt tot de onontkoombare conclusie dat het standpunt van de IDB onacceptabel is, omdat het de fundamenten van goed bestuur, rechtsstaat en nationale soevereiniteit in Suriname ernstig ondermijnt.
Kern van het geschil
Het conflict begon met de aanbesteding van het infrastructureel project aan de Van ‘t Hogerhuysstraat-Slangenhoutstraat. Zoals bij alle projecten die door de IDB worden gefinancierd, was de aanbestedingsprocedure gebonden aan de strikte regels en het beleid van de bank, gericht op transparantie, eerlijke concurrentie en corruptiebestrijding. Na de gunning aan aannemingsbedrijf Kuldipsingh Infra, betwistte de concurrerende aannemingsmaatschappij Baitali de procedure en diende een klacht
Uit verklaringen van Baitali en de AAV blijkt dat de IDB binnen 24 uur na de klacht van Baitali het project officieel toekende aan een andere aannemer, Kuldipsingh Infra. Dit ging allemaal zo snel, wat de indruk wekt dat er haast is gemaakt om de klacht te negeren. Inhoudelijk heeft de IDB nimmer gereageerd op de klacht van Baitali.
De kantonrechter sprak op 10 juli een bindend en bij voorraad uitvoerbaar vonnis uit. De uitspraak was onmiskenbaar: het vonnis beval de staat Suriname om de gunning, het besluit op het bezwaarschrift van Baitali en de ‘Letter of Acceptance’ aan Kuldipsingh Infra in te trekken. Ook moest het ministerie van Openbare Werken het aanbestedingsproces opnieuw doen, volgens de regels. De regering ging aanvankelijk in hoger beroep, maar trok dit later in, waarmee ze in feite de geldigheid van de uitspraak erkent. Dit vonnis, dat een essentieel mechanisme van de Surinaamse rechtsstaat vertegenwoordigt, staat lijnrecht tegenover de interpretatie van de IDB.
IDB-ultimatum: rechtsstaat aan de zijlijn
De brief van de IDB aan minister Tsang bevestigt dat de bank de beslissing van de rechter negeert. De bank stelt dat het aanbestedingsproces ‘voltooid en gesloten’ is en dat de ‘Letter of Acceptance’ een ‘wettelijke verplichting’ vormt. De IDB plaatst de regering van Suriname voor een onhoudbare keuze, verpakt als ‘twee mogelijke scenario’s’:
Dit is geen neutrale keuze, maar een ultimatum dat de soevereiniteit van Suriname direct aanvalt. De IDB eist dat de regering de autoriteit van haar eigen rechtbank aan de kant schuift ten gunste van de regels van de bank. Dit ondermijnt niet alleen de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht, maar tast ook de geloofwaardigheid van de gehele overheid aan.
Juridische onjuistheden IDB De juridische basis voor het standpunt van de IDB is op zijn zachtst gezegd zwak. De bank hanteert een interpretatie van de feiten die in strijd is met het Surinaamse recht. Ten eerste, zoals de AAV en Baitali bevestigen, is er geen bindend contract gesloten. Er is alleen een ‘Letter of Acceptance’ gestuurd, wat een soort voorlopige goedkeuring is. Een echt contract ontstaat pas als aan bepaalde voorwaarden is voldaan, zoals het ondertekenen van het contract en het indienen van een garantie. Als het ministerie de uitspraak van de rechter volgt en die ‘Letter of Acceptance’ intrekt, is er juridisch gezien geen geldig contract. Zonder een getekend contract kan de regering juridisch gezien geen ‘contractbreuk’ begaan. De claim van de IDB over een ‘wettelijke verplichting’ houdt geen stand in het licht van het Surinaamse recht en het oordeel van een soevereine rechter.
De rechter heeft de gunningsprocedure als gebrekkig bestempeld en een herbeoordeling gelast om de integriteit van het proces te herstellen. De IDB dwingt de regering nu om dit onrechtmatige proces te bekrachtigen door een contract te tekenen met een aannemer wiens gunning juridisch is vernietigd. De AAV is van mening dat in een rechtsstaat fouten moeten worden hersteld, en dat de kosten moeten worden betaald door degenen die de fout maakten – niet door de samenleving.
Tegenstrijdigheid met eigen missie
Het meest verontrustende aspect van het IDB-standpunt is de tegenstrijdigheid met de eigen missie en principes van de bank. De IDB profileert zich als een instelling die ontwikkeling bevordert op basis van ‘behoorlijk bestuur, transparantie en corruptiebestrijding’. De acties van de bank in deze zaak lijken echter het tegenovergestelde te bewerkstelligen.
De onzorgvuldige afhandeling van de klacht van Baitali, waarbij de gunning binnen 24 uur werd bekrachtigd, toont een gebrek aan toewijding aan transparantie en eerlijkheid. De bank lijkt meer bezig met het verdedigen van haar eigen procedures dan met het waarborgen van de zuiverheid van het aanbestedingsproces. Door de regering onder druk te zetten om het vonnis van de rechter te negeren, ondermijnt de IDB bovendien het enige onafhankelijke mechanisme dat in dit geval effectief toezicht heeft gehouden op de aanbestedingsprocedure.
De AAV geeft aan dat het recht nooit mag worden genegeerd om sneller geld te krijgen. De Algemene Aannemers Vereniging roept op tot respect voor de Surinaamse wet, eerlijke kansen voor alle aannemers en een kritische blik op hoe internationale banken omgaan met aanbestedingen in Suriname. De vereniging wijst er ook op dat buitenlandse bedrijven vaak worden bevoordeeld, bijvoorbeeld door in Amerikaanse dollars te worden betaald, terwijl lokale bedrijven Surinaamse dollars ontvangen.
Conclusie: gevaarlijk precedent De Van ‘t Hogerhuysstraat-zaak is meer dan een technisch geschil; het is een strijd om de soevereiniteit en de geloofwaardigheid van de rechtsstaat Suriname. Het ultimatum van de IDB is op alle fronten onacceptabel. Het is juridisch onhoudbaar, omdat het negeert dat er geen bindend contract is gesloten en het een onwettige actie van de regering vereist. Bovendien is het principieel onjuist, omdat het de essentie van de rechtsstaat en de principes van goed bestuur die de IDB zelf beweert te omarmen, geweld aandoet.
Voor de regering van Suriname is de keuze duidelijk: het respecteren van de wet en het uitvoeren van het rechterlijke vonnis, ongeacht de financiële consequenties, is de enige verantwoorde weg. Het negeren van het vonnis zou een gevaarlijk precedent scheppen en de rechtsstaat van het land onherstelbaar beschadigen. Deze zaak toont aan dat internationale financiers, ondanks hun nobele missies, de interne soevereiniteit van landen onder druk kunnen zetten. Het is aan de nationale overheid om de onafhankelijkheid van haar instellingen te verdedigen en te bewijzen dat de wet, en niet de financiering, het hoogste gezag in het land vertegenwoordigt. Suriname verdient eerlijke processen en gelijke behandeling voor iedereen.-.
Dit ondermijnt niet alleen de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht, maar tast ook de geloofwaardigheid van de gehele overheid aan.
De IDB dwingt de regering nu om dit onrechtmatige proces te bekrachtigen door een contract te tekenen met een aannemer wiens gunning juridisch is vernietigd.
De Algemene Aannemers Vereniging roept op tot respect voor de Surinaamse wet, eerlijke kansen voor alle aannemers en een kritische blik op hoe internationale banken omgaan met aanbestedingen in Suriname
Voor de regering van Suriname is de keuze duidelijk: het respecteren van de wet en het uitvoeren van het rechterlijke vonnis, ongeacht de financiële consequenties, is de enige verantwoorde weg.
UNITEDNEWS
| united news | Door: Redactie
