
Tijdelijke voogdij cruciaal voor bescherming van minderjarigen
| starnieuws | Door: Redactie
Andjalie Mangrey studeerde onlangs af aan de bacheloropleiding Rechtswetenschappen. Wanneer ouders of voogden tijdelijk niet in staat zijn om hun gezag uit te oefenen, voorkomt de tijdelijke voogdij dat een kind zonder
wettelijke bescherming achterblijft. Deze voorziening, vastgelegd in het nieuwe Burgerlijk Wetboek (NBW), is essentieel maar nog te weinig bekend in de samenleving.Andjalie Mangrey studeerde onlangs af aan de bacheloropleiding Rechtswetenschappen van de Anton de Kom Universiteit van Suriname, Faculteit der Juridische Wetenschappen, op het onderwerp tijdelijke voogdij. Haar thesisbegeleider was mr. Sharon Geerlings-Headley.In de praktijk komt het geregeld voor dat ouders of voogden tijdelijk niet in staat zijn gezag over hun minderjarige kind uit te oefenen, bijvoorbeeld door ziekte, tijdelijk verblijf in het buitenland, vermissing of andere omstandigheden. Soms is het gezag opengevallen door overlijden, of is het verlaten door
langdurige afwezigheid. In al deze gevallen is het van groot belang dat er snel een tijdelijke voorziening wordt getroffen.De wet voorziet daarom in de mogelijkheid tot benoeming van een tijdelijke voogd. Deze neemt tijdelijk de zorg en opvoeding op zich, vertegenwoordigt de minderjarige en beheert diens vermogen.Oude en nieuwe wettelijke regelingIn het vorige Burgerlijk Wetboek (BW) stonden deze bepalingen in artikelen 410 lid 2 en 428 BW. Daarin was de benoeming van een tijdelijke voogd mogelijk bij tijdelijke onmogelijkheid van ouders of voogd om hun gezag uit te oefenen. Ook kon een tijdelijke voogd worden benoemd wanneer er nog geen formeel gezag was, bijvoorbeeld door het uitblijven van aanvaarding van de voogdij, of wanneer de voogdij was opengevallen of verlaten.In het nieuwe BW is de regeling uitgebreid en opgenomen in artikelen 1:253r jo 1:253q, 1:296 en 1:297 NBW. Een tijdelijke voogd kan nu worden benoemd:- wanneer ouders of voogd tijdelijk niet in staat zijn gezag uit te oefenen;- wanneer het bestaan of de verblijfplaats van (een van) de ouders of de voogd onbekend is;- wanneer een voogd in gebreke blijft het gezag uit te oefenen;- wanneer nog geen definitieve voorziening is getroffen.Het belang van het kind is hierbij leidend, conform artikel 3 van het Internationaal Verdrag inzake de Rechten van het Kind.Recente praktijkvoorbeelden- Civar nr. 202404648, 5 februari 2025: De moeder wilde met haar kind naar het buitenland, maar had geen paspoort. De vader-erkenner werd op grond van artikel 410 SBW benoemd tot tijdelijke voogd; de tante van moederszijde werd toeziend voogdes.
- A.R. no. 22-1563, 12 december 2022: Na het vertrek van de moeder verzorgden de biologische vader en zijn moeder het kind. Omdat de moeder-voogdes niet meewerkte aan documenten, benoemde de rechter de vader tot tijdelijke voogd.
Belang en uitdagingenDe tijdelijke voogdij duurt slechts zolang de omstandigheden dat vereisen. Bij herstel van de situatie kan de kantonrechter de tijdelijke voogd ontslaan; de voogd kan ook zelf om ontslag vragen. Het NBW bevat bovendien bepalingen over beloning en aansprakelijkheid van de voogd.Ondanks het belang van deze regeling is de toepassing in de praktijk beperkt, vooral door onbekendheid en gebrek aan duidelijke informatie. Voorlichting aan samenleving, professionals en instanties zoals het BuFaZ is daarom van groot belang.| starnieuws | Door: Redactie