REACTIE MONAC BIJ VERKLARING VAN MINISTER TSANG OP 13 AUG ‘25 IN DNA

Ingezonden: Ed Hogeboom

Op een door een DNA-lid gestelde vraag waarom Openbare Werken eerder geen medewerking heeft verleend aan de totstandkoming van het MONAC-project (renovatie Waterkant), heeft huidig minister Tsang zaken aangeduid die helaas niet correct zijn en ons noodzaken hier publiekelijk op in te gaan.

Allereerst is voor de nieuwe minister goed om te memoreren dat dit project reeds in 2014 werd aangeboden aan toenmalig NDP-onderwijsminister Adhin. Helaas bleek na enkele besprekingen met o.m. minister Relyveld dat het gehele watergebied tussen De Waag en de SMS-steiger kort daarvoor reeds was uitgegeven aan CACTUS NV., die voornemens was om in dat UNESCO-gebied

een hotel te bouwen. Dat veroorzaakte veel publieke commotie. De uitgifte van dat terrein werd uiteindelijk in 2019 ingetrokken. Noot: de ‘rechtsopvolger’ van het inmiddels failliete CACTUS heeft daarvoor recentelijk als compen-satie van de overheid een schadevergoeding geclaimed/ontvangen ter waarde van 8,5 miljoen dollar! Toen MONAC kort na die intrekking de nieuw aangetreden NDP onderwijsminister Peneux benaderde met de vraag of er ruimte was om nog eens te praten gaf die aan dat hij het niet echt opportuun vond. Mogelijk dat minister Tsang na intern overleg en bestudering van de feiten kan begrijpen dat er voor ons na al die onproductieve jaren en a-nationale houdingen geen reden was om het project weer aan te bieden. MONAC heeft zich al 3 keer tegen dezelfde steen gestoten. Genoeg is genoeg.

Overigens brengen we in herinnering dat na het enthousiaste project-onthaal en de schriftelijke bevestiging van de VHP-regering in 2021 er wederzijds begrip was dat dit een voor Suriname uitzon-derlijk groot Public Private Partnership-project was en dat het nodig zou zijn om eerst de hoofdlijnen ervan vast te leggen in een Memorandum Of Understanding (MOU). Dat gebeurde kort daarna. In 4 pagina’s werden de posities en verantwoordelijkheden van MONAC en die van de Regering vastgelegd en de grote lijnen geschetst van hoe het project aangepakt zou worden. Na ondertekening van de MOU zouden er samenwerkingsovereenkomsten ontwikkeld worden tussen MONAC en de aangewezen clusterministeries die door de regering als ‘projectdragers’ waren geïden-tificeerd waaronder TCT en uiteraard het Ministerie van Onderwijs/Cultuur.

Minister Tsang memoreert de naam Centrale Bank van Suriname, maar dat is onjuist: dit project betrof het sterk verwaarloosde Waterkant-gedeelte van de Kromme Elleboogstraat tot pompgemaal a/d Jodenbreestraat. Er is geen sprake van renovatie van de CBvS dat langs het PURP-gedeelte ligt.

BIBIS functioneerde vanaf 2021 als projectleider die eerst de MOU met MONAC zou bespreken. Maar BIBIS haakte na 12 maanden af met de mededeling dat het haar niet gelukt was om (binnen de VHP-regering) alle neuzen in 1 richting te krijgen. Frappant was dat er in dat jaar geen enkele bespreking met MONAC was gevoerd. OW zou overnemen van BIBIS.

Terwijl minister Nurmohammed van OW in februari 2023 aangaf dat hij binnen 2 maanden alle commentaren van de clusterministeries verzameld zou hebben en er dan een brede discussie over de MOU c.q. het project zou komen, kwam daar niets van terecht. De door de minister naar voren geschoven OW-consultant Boender werd naast zijn andere taken ook ingeschakeld om de meningen van ministeries en andere informatie te verzamelen. Er was regelmatig contact met hem, maar hij kon -zoals hij zelf aangaf- slechts brieven laten uitgaan en wachten.

Het was niet MONAC die volgens minister Tsang ‘geen steakholdersmeetings’ wilde organiseren, maar de Minister Nurmohamed die dat tegen alle bedoelingen en afspraken juist wel ging doen, in plaats van de MOU te bespreken! Kennelijk zocht hij wat reuring!

Ook zou er volgens minister Tsang niet gereageerd zijn op een (verzoek/brief) tot het doen van een ESIA-onderzoek. Ook dat moeten we stellig tegenspreken. OW heeft ons nooit enig verzoek voor een ESIA gedaan. Bovendien zou dat nooit vooraf aan een MOU gaan.

Minister Nurmohamed hield zich daarentegen juist bezig met het buiten MONAC om onverwacht beleggen van publieke stakeholdersmeetings, persconferenties en andere weinig productieve zaken en wilde zelfs ‘alvast’ een internationale organisatie inschakelen voor het doen van toekomstgericht compensatie-onderzoek tbv de Vreedzaammarkt-standhouders. Allemaal zaken die niets te maken hadden met de voorafgaande MOU-bespreking. Toen we een keer een opmerking maakten dat dit soort zaken erg vertragend werkten, werd ons fijntjes voorgehouden dat dit soort projecten in het buitenland altijd meer dan 10 jaar aan voorbereiding vergden. De teneur werd steeds duidelijker.

Terwijl na 2,5 jaar de door MONAC geconcipieerde draft-MOU nog geen enkele keer besproken was, kwam minister Nurmohamed vervolgens midden 2023 met een zelfgemaakte MOU die duidelijk ontsproten was aan een corruptieve mind setting: MONAC zou alle door haar geïnitieerde uitvoeringsovereenkomsten steeds eerst moeten afstemmen met OW, terwijl ingeval OW vanuit haar ministeriele taakstelling projecten wenst uit te voeren zij mocht volstaan met een mededeling aan MONAC.

Alle samenwerkingsdetails waren weggelaten. In tegenstelling tot wat je zou verwachten na de opmerkingen van minister Tsang: de woorden ESIA of UNESCO kwamen in die MOU zelfs niet voor! En dat terwijl in de MOU van MONAC zelfs een aparte paragraaf aan UNESCO was gewijd. De minister was er niet gelukkig mee dat we die MOU afwezen, zijn “standaardmodel” voor grote PPP-projecten.

We besloten een brief aan de President te richten, doch we kregen ook daar geen enkele reactie op. Het werd steeds duidelijker, maar toch haakten we niet af.

Kennelijk als gevolg van ons schrijven aan de President, belegde minister Nurmohamed in december ’23 alsnog een allereerste bespreking van onze MOU. Het was een onderonsje op het kantoor van de OW-minister waarbij geen enkele van de clusterministers (!) aanwezig was, doch alleen zijn eigen consultant en de heer Soebdhan van het Kabinet van de President. Er werden enkele merendeels cosmetische aanpassingen in de MOU naar voren gebracht. De minister kreeg enkele dagen daarna een nieuwe versie en gaf via z’n consultant door dat hij ermee akkoord was. Er kon ‘helaas’ niet getekend worden omdat OW nog geen advies van MinFin ontving! Minister Nurmohamed besloot 2 weken daarna (jan ‘24) het project weer terug te schuiven naar BIBIS.

Bijlage_bij.MONAC_bekendmaking_inzake_VHP_tegenwerking_rev-1_.pdf

UNITEDNEWS