
Trump lijkt de handelsoorlog te winnen, maar obstakels blijven
| starnieuws | Door: Redactie
De Amerikaanse president Donald Trump spreekt, terwijl hij en Apple CEO Tim Cook (niet op de foto) Apple's aankondiging van een investering van 100 miljard dollar in de Amerikaanse productieindustrie presenteren in de Oval Office in het Witte Huis in Washington, D.C., VS. (Foto: Reuters)
Op het eerste gezicht lijkt de Amerikaanse president Donald Trump de handelsoorlog die hij begin dit jaar ontketende bij zijn terugkeer in het Witte Huis te winnen. Hij heeft grote handelspartners naar zijn hand gezet, heeft dubbele cijfers aan invoertarieven ingevoerd op vrijwel alle importen, het handelstekort verkleind en haalt maandelijks tientallen miljarden dollars binnen voor de federale staatskas.Toch zijn er aanzienlijke obstakels. Zo is het de vraag of handelspartners hun toezeggingen over investeringen en goederenleveringen nakomen, hoeveel de invoerheffingen bijdragen aan inflatie of juist de vraag
en economische groei afremmen, en of de rechter zijn ad-hocheffingen juridisch zal goedkeuren.Op de dag van zijn inauguratie lag het effectieve Amerikaanse tarief op zo’n 2,5%. Inmiddels is dat volgens verschillende schattingen gestegen naar tussen de 17% en 19%. Het Atlantic Council verwacht dat dit percentage richting de 20% kruipt – het hoogste in een eeuw – zodra nieuwe tarieven donderdag van kracht worden.Veel handelspartners hebben tot nu toe afgezien van vergeldingsmaatregelen, waardoor een pijnlijker tit-for-tat handelsoorlog is uitgebleven. Cijfers van dinsdag tonen een krimp van 16% van het Amerikaanse handelstekort in juni. Het tekort met China is zelfs op het laagste niveau in 21 jaar beland.Amerikaanse consumenten blijken veerkrachtiger dan verwacht, maar sommige recente data wijzen al op negatieve effecten van de tarieven op werkgelegenheid, groei en inflatie."De vraag is: wat betekent 'winnen' eigenlijk?", zegt Josh Lipsky van het Atlantic Council. "Trump verhoogt de tarieven zonder zware tegenreactie, makkelijker dan hij zelf had verwacht. Maar de echte vraag is wat dit betekent voor de Amerikaanse economie."Michael Strain van het conservatieve American Enterprise Institute stelt dat Trumps geopolitieke overwinningen economisch gezien hol kunnen blijken."In geopolitiek opzicht behaalt Trump duidelijke concessies, maar economisch wint hij de handelsoorlog niet. Wat we zien is dat hij bereid is economische schade toe te brengen aan de eigen bevolking, meer dan andere landen dat zijn aan hun burgers. En dat noem ik verliezen."Kelly Ann Shaw, voormalig handelsadviseur onder Trump en nu partner bij advocatenkantoor Akin Gump, stelt dat de sterke economie en hoge beurskoersen een agressieve tarifaire koers mogelijk maken. "Geschiedenis zal hierover oordelen, maar hij is de eerste president in mijn leven die echt grote veranderingen in het wereldhandelssysteem heeft doorgevoerd."Wat heeft Trump tot nu toe bereikt?Trump heeft acht kaderovereenkomsten gesloten met de Europese Unie, Japan, het Verenigd Koninkrijk, Zuid-Korea, Vietnam, Indonesië, Pakistan en de Filipijnen. Die voorzien in invoertarieven tussen de 10% en 20%. Dat is nog ver verwijderd van de "90 deals in 90 dagen" die het Witte Huis in april beloofde, maar deze akkoorden dekken wel circa 40% van de Amerikaanse handel. Met China erbij – momenteel onderhevig aan een tarief van 30%, dat mogelijk nog verhoogd wordt na 12 augustus – zou dat aandeel oplopen tot bijna 54%.
Toch blijven veel van Trumps tarieven grillig. Woensdag verhoogde hij de tarieven op goederen uit India van 25% naar 50% vanwege diens oliedeals met Rusland. Brazilië wacht hetzelfde tarief, vanwege de vervolging van ex-president Bolsonaro – een Trump-bondgenoot. En zelfs Zwitserland werd getroffen met 39% heffing, nadat een telefoongesprek met hun leider op niets uitliep.
Volgens voormalig handelsexpert Ryan Majerus lossen de tot nu toe aangekondigde deals nog geen "diepgewortelde handelsproblemen" op en zal dat nog "maanden, zo niet jaren" duren. Daarnaast ontbreken concrete handhavingsmechanismen bij de grote investeringsbeloften, zoals $550 miljard van Japan en $600 miljard van de EU.Belofte of risico?De Europese Commissie kreeg stevige kritiek toen voorzitter Ursula von der Leyen vorige maand onverwachts akkoord ging met een invoertarief van 15% in ruil voor het afwenden van hogere tarieven. Vooral Franse wijnboeren en zuivelproducenten toonden zich teleurgesteld. "15% is beter dan de dreiging van 30%, maar het blijft schadelijk," aldus François-Xavier Huard van de Franse zuivelfederatie FNIL.Sommige experts vinden dat von der Leyen hogere tarieven wist te voorkomen en symbolische toezeggingen over $750 miljard aan Amerikaanse strategische goederen en $600 miljard aan investeringen wist los te peuteren. Maar deze toezeggingen zijn niet juridisch bindend en vallen onder de verantwoordelijkheid van individuele lidstaten en bedrijven.Amerikaanse functionarissen benadrukken dat Trump hogere tarieven opnieuw kan invoeren als landen hun beloften niet nakomen – al is het onduidelijk hoe dit gehandhaafd zal worden. De ervaring met China is een waarschuwend voorbeeld: dat land voldeed niet aan zijn aankopen onder Trumps 'Phase 1'-deal, en ook opvolger Biden slaagde er niet in dat af te dwingen."Niets is getest," aldus Shaw. "De EU, Japan en Zuid-Korea moeten nog uitvinden hoe ze dit operationeel maken. Het gaat niet enkel om overheidsaankopen, maar ook om het motiveren van bedrijven om te investeren, leningen te verstrekken of bepaalde grondstoffen te kopen."Tot slot: Trumps juridische rechtvaardiging voor zijn tarieven – een beroep op de International Emergency Economic Powers Act uit 1977, bedoeld voor sancties tegen vijandige staten – wordt aangevochten voor de rechter. Het Hooggerechtshof zal uiteindelijk waarschijnlijk uitspraak moeten doen.| starnieuws | Door: Redactie